Vrijwilliger van 'het laatste uur'
Op een koude zaterdagmorgen tref ik Rob op de boerderij. Hij komt toch voor de oogst vanuit Tilburg gereden en een interview is dan makkelijk te combineren. We besluiten lopend over het land het interview af te nemen.
Rob valt met de deur in huis: Ik weet eigenlijk niet waarom je mij hebt gevraagd?
Weet ik eigenlijk ook niet. Nee, we wilden graag iemand die actief is in de kas.
Rob vervolgt: Er zijn namelijk mensen die wekelijks in de kas werken en ik maar één keer per maand.
De basisvraag is waarom mensen wel/niet meehelpen op de boerderij. Daar is, zoals je weet, veel discussie over. Daarom zijn we geïnteresseerd naar verschillende ervaringen én onderliggende motivatie.
Was jij al actief bij de boerderij voordat je bij de kas begon?
Nou, ik ben nog niet zo heel lang lid, nog maar net 1 jaar. En ik wilde inderdaad wel meteen wat doen en ben begonnen bij de distributie. En dat doe ik eigenlijk nog steeds, 1 keer in de zes weken. Dat leek me een goede manier om veel leden te leren kennen. En toen had ik nog wel wat meer tijd en kwam die oproep voor de kas. Dat leek me ook leuk, en dat ben ik toen gaan doen.
Tjee, een heel actief en nieuw lid dus?
Ja, ja ! En ik vind het echt heel leuk!
Doordeweeks ben ik op mijn werk vooral met mijn hoofd bezig. En hier kan ik dat allemaal loslaten.
Wat vind je er zo leuk aan?
Nou sowieso dat ik een heleboel nieuwe dingen leer, die ik nog niet wist.
We zijn begonnen met boer Peter met een snelcursus. Over het dieven en snoeien van tomatenplanten, dat soort dingen. En nog veel meer, kan niet zeggen dat ik alles onthouden heb. Maar het was wel meteen heel leuk.
En daarnaast is het gewoon heel rustgevend, en dat geldt ook voor werken op het land trouwens. Vooral lekker buiten bezig zijn.
Of semi-buiten in de kas..?
Ja precies, want doordeweeks ben ik voornamelijk op mijn werk met mijn hoofd bezig. En hier kan ik dat allemaal loslaten.
Heeft je werk op de boerderij een relatie met je dagelijkse werk?
Nee, totaal niet. Ik werk bij ASML, waar ik een technische functie heb, systeem engineer. Inmiddels werk ik daar ook aan duurzaamheid, heeft dus een klein raakvlak hiermee. Houd me bezig met energie- en materiaal verbruik voor nieuwe producten die ASML maakt. Anderen voeren dat dan weer uit. Ook weer heel leuk, want het werk is teamgericht en innovatief.
Goede combi dus?
Ja, ik werk er inmiddels alweer 17 jaar, en nog steeds naar mijn zin.
Inmiddels wandelen we naar einde van het verharde pad op de boerderij. We waaien bijna weg. Over het land verder lopen is geen optie met onze gewone schoenen, te nat en te drassig deze oktobermaand. Dus keren we om en wandelend praten we verder.
Met welk idee ben je lid geworden van de Herenboeren? Komt dat overeen met je ervaring nu je een jaar verder bent?
Nou, ik had er niet zo’n gedetailleerde verwachtingen van. Wel het idee van de manier van groenten verbouwen, zoveel mogelijk biologisch.
Was je ook bewust van het feit dat van leden (bij voorkeur) een actieve bijdrage gevraagd wordt?
Nou ja, er is gezegd, dat het niet verplicht was om mee te helpen, maar als niemand meehelpt dat het concept niet werkt. Een soort van morele verplichting, zeg maar.
En dat was voor mij ook de bedoeling eerlijk gezegd. Vond dat geen enkel probleem. En wat nu zo leuk is, nu ik zo rondloop, dat ik, behalve in de kas, ook op diverse velden heb meegewerkt, en dat ik dat resultaat ook weer terugzie op mijn bord.
En, vervolgt Rob, wat ik van tevoren niet had bedacht was de grote mate van diversiteit van de oogst. Veel nieuwe groenten die ik nog niet kende. Ik houd ontzettend van koken, kook thuis eigenlijk altijd. Op internet zijn altijd wel gemakkelijke recepten te vinden, en dat vind ik dus ontzettend leuk.
En ben je alleen lid van de boerderij?
Nee, samen met mijn vrouw en we hebben twee kinderen van 12 en 17. Die zijn allebei hier nog nooit geweest. Die meteen zoiets hadden van “Leuk dat jullie dat gaan doen, maar daar gaan wij dus écht niet van mee-eten van die boerderij van jullie.”
Ik heb nog geprobeerd de jongste zover te krijgen, die poezen heel erg leuk vindt, om mee te komen kijken naar het nestje kittens, maar dat is niet gelukt.
Tja, dat is toch lastig om die jongeren over de drempel te krijgen?
Misschien is het een kwestie van lange adem. Ze krijgen er intussen toch wel wat van mee. En als dat niet zo is, dan ook goed. Maar ik denk toch dat er een zaadje geplant is, die voorzichtig ontkiemt. Ze stellen tegenwoordig vaker een vraag hoe iets groeit bijvoorbeeld.
Is het misschien ‘goed voorbeeld doet goed volgen’ (ook pas op termijn)?
Lachend: Ja, dat misschien wel.
Ze dachten misschien daar gaan de frietjes en de snacks?
Het is misschien wel de moeilijkste periode om dit van hen te vragen, midden in de puberteit. Misschien over een paar jaar dat ze meer interesse hebben.
Hebben jullie ook vleesmonden?
We hebben geen vleesmonden. Zelf ben ik vegetarisch en mijn vrouw sporadisch en kinderen eten wel vlees, maar dat koop ik apart. We hebben ‘twee gewone monden’ voor ons gezin, en dat is zeker in de zomer vaak heel veel en erg divers.
De aanleg van de bewatering in de kas scheelt een enorme hoeveelheid werk
Hoe kijk je naar je werkzaamheden in de kas na het eerste jaar?
Nou, dat er een hele productie uitkwam. En ik kan alleen meepraten over de oogst deze zomer. We hadden wel teveel komkommers; bijna een hele kas vol. Aubergines en paprika’s mochten er wel meer zijn.
Blijf je volgend jaar werken in de kas?
Jazeker, we blijven nu nog actief zolang het weer het toelaat.
En met hoeveel mensen werken jullie in de kas?
Geen flauw idee, Nol regelt dat allemaal. Hij heeft een bestand met een inzetrooster en via de appgroep weet je wanneer je aan de beurt bent en kun je ruilen. En dat verloopt heel soepel.
De eerste tijd was er elke dag iemand beschikbaar om in de kas te werken, nu is het drie keer in de week, twee mensen. Dus je werkt met z’n tweeën en dat is wel heel gezellig.
Ging het meehelpen ook goed in de vakantieperiode?
Volgens mij wel, want daar heb ik niets over gehoord.
Waar we het wel nog even over moeten hebben is het water geven! Daar heeft de bouwploeg wel een verschil in gemaakt! Die hebben de druppelleiding aangelegd in de kassen. Eén keer heb ik handmatig alle drie de kassen water gegeven in een warme zomerperiode. Daar was ik 4 (!) uur mee bezig. Dat is niet zomaar even een uurtje water geven.
Die aanleg van de bewatering is dus echt vermeldenswaardig en scheelt een enorme hoeveelheid werk!
En wat regelmatig is voorgekomen deze zomer, ik kom op de zaterdag helpen, is dat ik op het land heb meegeholpen met de oogst van de laatste versproducten, zoals sla.
Toen ik dat in de gaten had, ben ik daar regelmatiger voor gekomen. Als ik er de energie en de ruimte voor heb, kom ik het liefste elke zaterdag een paar uurtjes meehelpen. Kom ik twee uurtjes eerder voordat de distributie begint, om 8.30u.
Dat is dus wel grappig die discussie dat er mogelijke handjes onttrokken zouden worden van het land voor het werken in de kas; ik ben juist door de kas op het land gaan werken.
Heb je nog een idee om anderen leden te inspireren om actief te worden?
Dat is een moeilijke vraag. In onze vriendengroep ben ik promotor van de Herenboeren, vertel er best veel over, met als resultaat dat een bevriend stel lid is geworden. Ik zou het verder eerlijk gezegd niet weten.
Het is ook best wel een stap om lid te worden. Vraagt een beetje om een andere manier van leven, en zeker van koken. En verder is de locatie misschien wat ver weg van de stad Tilburg. Wat de drempel wat hoger maakt. Maar of dat zo is, weet ik niet zeker.
Wat wil je verder nog kwijt?
De boerderij wordt gerund door een mooie club mensen, de ene ligt je beter dan de andere, maar samen is het altijd wel gezellig. Heerlijk om hier ontspannen in de buitenlucht te kunnen werken. In de kas, op het land of bij de distributie!
Hiermee sluiten we dit gesprek af en ik bedank Rob voor zijn tijd, enthousiasme, openheid en brede blik. Kortom, hoe hij één jaar lidmaatschap van de Herenboeren beleefd heeft.
Foto's: Koen Bakx
Tekst: Sylvia Roosen